Yaşadığımız büyük deprem faciasının üzerinden 18 gün geçti. Acılarımız azalacak yerde her geçen gün daha da artmaktadır. Önceki gün Hatay da tekrar meydana gelen iki deprem yine yüreklerimizi ağzımıza getirmiş Allah korusun bu kâbusun hiçbir zaman geçmeyeceğini ve her zaman depremlerle karşılaşacağımız gerçeğini bize hatırlatmıştır.

         Ne yazık ki ülkemiz dünyada en fazla deprem görülen ülkelerinden birisi. Anadolu nun büyük bir kısmı eskiden beri deprem bölgesi olarak kabul ediliyor. Tarihler bakarak daha öncede ülkemizde büyük depremlerin olduğunu nice zelzelelerin şehirleri ve insanları yuttuğunu ve şehirleri yok ettiğini görüyoruz. Mukaddes kitaplar dünyanın zelzele ile sona ereceğini söylerler. Kuranı kerimde depremle ilgili zilzal(Zelzele ) süresi vardır. Bu süre okunup anlamına bakılınca tamamen depremi tarif ettiğini görürüz. Yine zelzelelerin çokluğu ve şiddeti kıyamet alameti olarak ve cemiyetteki kötülüklerin cezası olarak ta görülmüştür.

       Ülkemizin büyük bir kısmının birinci kuşak deprem bölgesinde olmasından dolayı tarihlerden beri bu coğrafyada sık sık deprem olayları görülmüştür. Bundan sonrada deprem olacağını hiçbir zaman aklımızdan çıkarmayıp bu gerçeği ister istemez kabul etmek zorundayız.

       Tarihe şöyle bir göz atarsak İstanbul da ve diğer Anadolu şehirlerinde büyük depremler meydana geldiğini görürüz. İstanbul da 1509 da büyük zelzele olmuş hatta 45 gün sürdüğü için –Küçük kıyamet olarak belirtilmiştir. Yine İstanbul da 22 Mayıs 1766 da bir deprem daha olmuş bazı camilerin büyük kısımları yıkılmış bundan Fatih ve Eyüp camileri de nasibini almışlardır. İstanbul da 3. Büyük zelzele 10 Temmuz 1894 tarihinde meydana gelmiş Anadolu nun birçok yerinde hatta Balkanlarda bile hissedilmiş Marmara denizinde Tsunami bile meydana gelmiştir.

      Anadolu da meydana gelen depremlere bakacak olursak çeşitli tarihlerde çok büyük depremlerin olduğunu görürüz.

     1246 Ahlat,1275 Diyarbakır, 1419 da Amasya-Tokat ve Bursa civarı, 1688 İzmir 1855 Bursa 1858 de Erzurum zelzelesinde şehir yerle bir olmuştur.13 Ağustos 1822 de Maraş ve havalisinde zelzele olmuş Maraş Ayntab ve Halep de 20 bin kişi ölmüş, sarsıntılar iki yıl sürmüştür. Maraş kelimesinin Arapça-sarsıntı manasında –Ra- şe den gelmesi enteresandır. Yine İstanbul ve civarında birçok depremler olmuştur.1898 de meydana gelen büyük Balıkesir depreminde Saat kulesi Şadırvan ve Paşa caminin bir kısmı yıkılmıştır.

     Cumhuriyet döneminde de çoğu Anadolu da olmak üzere büyük zelzeleler yaşandı. Bunların en büyüğü 27 Aralık 1939 gecesi meydana gelen Erzincan depremidir. Birkaç dakika süren ve artçıları aylarca süren sarsıntılarda şehrin tamamı yıkılmış 1930 da Almanların yaptığı istasyon ile Selçuklulardan kalma Çadırcı Hamamı ayakta kalmıştır.40 bine yakın insan ölmüş, ölümlerin çoğu açlık ve soğuktan olmuştur. Daha sonra yeni şehir eski şehrin çok yakınına inşa edildiği için 1984 ve 1992 de can kaybı olan iki zelzele daha olmuştur.

    31 Mayıs 1946 da Muşun Varto kasabası yerle bir olmuş 839 kişi ölmüştür. Zelzele 19 Ağustos 1966 da tekrarlamış , Varto tamamen yıkılmış ve çevresinde 92 köy haritadan silinmiş 3000 e yakın kişi ölmüştür.

    Cumhuriyet tarihinin diğer büyük zelzeleleri şunlardır.

    1930 Hakkâri 2500 ölü, 1942 Niksar 3000 ölü, 1943 Tosya 3000 ölü, 1944 Bolu 4000 ölü, 1970 Gediz 1100 ölü, 1975 Lice 2400 ölü, 1976 Çaldıran 3800 ölü, 1983 Horasan 1150 ölü, 1999 Gölcük depremi 17000 ölü ve maalesef 6 Şubat 2023 gecesi K.Maraş merkezli 10 ilde meydana gelen –Asrın yıkımı diye nitelenen ve şimdiye kadar 43 bini aşan ölen insanımız. İnşallah bu son olur. Allah bir daha ülkemize ve milletimize böyle felaketler yaşatmasın. Sağlık ve esenlik dileklerimle.Aslan TORUN