ÜSKÜP-SKOPJE “Balkanlarda Bir Türk Şehri”

Pandemi nedeniyle yaklaşık üç yıl yurt dışına çıkamamıştık. Kurban Bayramında Yunanistan ve Kuzey Makedonya turu yaptık.  Selanik ve Üsküp de kaldık. Osmanlı döneminde, birçok şair tarafından Bursa’nın Balkanlardaki örneği olarak tarif edilen Üsküp, mimari eserleri ve coğrafyası ile bu tanımlamayı hak eden bir şehir. Bursa’ya benzeyen, benzetilen şehir, günümüzde Balkanlarda Türk-İslam kimliğini büyük oranda devam ettiren bir özellik gösteriyor. Vodna Dağı eteklerinde kurulu Üsküp, Vardar Nehri üstüne inşa edilen Taş Köprü ile adeta ikiye bölünmüş gibi. Bir tarafa tarihi Türk çarşısının yer aldığı Osmanlı, diğer taraf ise kiliseleri, mimarisiyle Hıristiyan kültürün izlerini taşıyor. Balkanların çoğu gibi nüfusu genç ve canlı, hareketli bir şehir yaşantısı var. Pek çok tarihi yapıyı barındıran, şehrin en büyük meydanı ve merkezi. Taşköprü’nün bir ayağı buraya çıkar, gün boyu hareketli, cafe ve restoranların, dükkânların olduğu turistik bir meydan. 1963 yılında yaşanan büyük deprem, şehre ve meydandaki tarihi yapıların çoğuna zarar verir. Makedonya, bu meydanı düzenlemek, “Üsküp 2014” projesini hayata geçirir ve proje hem devasa bir bütçeyle yapıldığı için hem de özgün olmadığı ve yapay bulunduğu için çokça eleştiri alır. Gittiğinizde meydandaki heykellere, birbiriyle ve şehirle olan ilişkilerine bakarak kendiniz karar verebilirseniz. Üsküp’te ne yiyip içmeli derseniz alacağınız cevap aşağı yukarı aynı. Köfte. Türk çarşısında yer alan Destan, Turist, Teteks ve Kozmos Köfte en çok bilinenleri. Teteks diğerlerine göre biraz daha ucuz.  Köftenin, yanında biber ve meşhur “shopska” salatasıyla sunuluyor.Tabii, ücretli olarak. Köftenin fiyatı 220-270 Denar arasında. Buda 70-90 liraya tekamül ediyor. Porsiyonda 10 köfte var ve isterseniz 5 köfte de alabilirsiniz. Köfteler büyük olduğu için genellikle 5 köfte tercih ediliyor. Gitmişken kuru fasulye yemeden dönmeyin.  Shopska, çoban salatasına benziyor, domates, salatalık, biber ve soğanların üzerine beyaz peynir rendeleniyor.  Köfte ve salata yediyseniz çarşının girişindeki eski tatlıcıya uğrayıp özellikle  bademli kurabiyelerinden denemenizi tavsiye ederiz. Türk çarşısında , baklava ve börek yiyebilir, Türk kahvesi ve çay içebileceğiniz dükkânlar bulabilirsiniz. Özellikle Arasta Camisinin hemen orada yer alan Adnan Neziri’nin kahvesinde çay içmeden dönmeyin. Biz oradayken Balken Ninnisinin bir bölümü bu kahvede çekildi.
Kısacası Üsküp gidilmesi görülmesi gereken bir yer. Taş Köprünün bir tarafı Avrupa bir tarafı ise Türkiye. Bu nedenle  aynı anda iki farklı yer de görmeniz mümkün.