Her yıl yaklaşık 1,3 milyar ton gıda yani insan tüketimi için üretilen tüm gıdaların üçte biri, israf ediliyor.
Küresel olarak yaklaşık 2 milyar insan fazla kilolu iken yaklaşık 1 milyar insanın yetersiz beslendiği bilinmekte.
Araştırmalar hazır gıdanın %17 ‘sinin çöpe gittiğini göstermekte ve israf edilen gıda ürünlerinin sadece 4’te biri ile dünyadaki kronik açlığa çözüm bulunabileceği hesaplanmıştır.
Peki bizler israfın önüne geçmek için neler yapabiliriz ?
Planlı alışveriş , gıdayı uygun muhafaza etmek ve kalan yemekleri muhafaza etmek yada tekrar kullanılması ile israfı önlemek mümkün.
Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı Türkiye İsraf Raporu’nda (2018), tüketicilerin %5,4’ünün kalan yemekleri attığı, satın alınan gıdanın %23’ünün ise tüketilmeden çöpe atıldığı belirtilmektedir.
Aynı çalışmaya göre, alışverişe liste yaparak gidenlerin oranı ise %31’dir. Plansız ve fazla yapılan alışveriş, satın alınan gıdanın bozulmasına sebep olabilmektedir.
Alışverişe çıkmadan mutlaka alışveriş listesi hazırlayalım. Böylece ihtiyaç kadarını almış oluruz.
Alışveriş sırasında mutlaka Son Tüketim Tarihi veya Tavsiye Edilen Tüketim Tarihlerini kontrol edelim.
Şekli bozuk meyve ve sebzeleri de satın alalım. Şekli mükemmel olmayan ama besleyici özelliğini kaybetmemiş meyve ve sebzeleri alarak gıdanı koru.
Sektörde “FİFO” olarak anılan yani “ilk giren, ilk çıkar” kuralını mutfağımızda uygulayalım . Buzdolabında yeni aldığımız ürünleri rafın arkasına eski ürünleri rafın ön kısmına yerleştirelim.
Tabağımıza yiyebileceğimizden fazlasını almayalım. Yemeğimizi tabağımıza az koyup doymazsak ekleyelim.
Artan yemeklerimizi farklı bir tarifte kullanarak değerlendirelim.
Gıda israfını azaltırsak doğanın tahribatını yavaşlatabiliriz.
Evdeki gıdaları israf etmeden önce milyonlarca aç ve yetersiz beslenen insanı düşün !
15 ATIKSIZ MUTFAK ÖNERİSİ
1. Bayat ekmeği fırınlayarak kruton hazırlayabilir yada bayat ekmeği blendırdan geçirerek galeta unu yapabilirsiniz.
2. Kalan sebzeleri cips yaparak değerlendirebilirsin. Tek kalmış ve yemek hazırlanamaz diye düşünme kalan sebzeleri ince ince doğradıktan sonra fırınlayarak sebze cipsi hazırlayabilirsiniz.
3. Makarna suyunu dökmek yerine çorba yapımında kullanabilirsiniz.
4. Bal kabağının çekirdeklerini çöpe atmak yerine 1 tk yağ ekleyerek 150 derecede fırınlayarak atıştırmalık hazırlayabilirsiniz.
5. Ekşimiş yoğurda biraz süt ekleyerek ayran hazırlayabilirsiniz.
6. Limon ve portakal kabuklarını rendeleyerek keklere ekleyebilirsiniz.
7. Karpuz, portakal, elma kabuklarından reçel yapabilirsiniz.
8. Domates kabuklarını fırın tepsisine dizip fırında kurutup, öğütüp çorbalara ekleyebilirsiniz.
9. Havuç, kabak, kereviz, soğan, pancar ve limon gibi sebze meyvelerin kabuklarını atmayıp biriktirebilir; tavuk, et, sebze suyu yaparken kullanabilirsin.
10. Sebze saplarını çorba yapımında kullanabilirsiniz.
11. Zamanı az kalmış sebzeleri bozulmadan değerlendirmek bizim elimizde. Sebzeleri pişirerek kavanozlara koyarak konserve hazırlayabilirsiniz.
12. Fazla gelen pilavınızı çorba yaparak değerlendirebilirsiniz.
13. Kereviz ve havuçları temizledikten sonra su dolu bir kavanozda saklayarak dayanma süresini uzatabilirsiniz.
14. Elma kabuklarından jöle yapabilirsiniz.
15. Elma kabuklarını biraz tereyağı, şeker ve tarçınla karıştırıp fırına atarak atıştırmalık hazırlayabilirsiniz.