“Sigortamı Nasıl Saydırırım?”

EYT’nin için 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olanların, yani bu tarihten önce hiç sigortalı hizmeti olmayanların EYT’den yararlanamayacağını açıklanınca, bu tarihten önce sigortası olmayan birçok kişiyi harekete geçirdi.
Henüz emekli olmamış birçok kişi bu gelişmelerden sonra sigortalı hizmet dökümüne bakma gereği duydu.
 Yıllar önce, özellikle de 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalıştığı bir veya birden çok işyerinden sigortalı hizmetlerinin bildirilmemiş veya eksik bildirilmiş olduğunu, sigortasız çalıştırılmış olduğunu gördü.
Buna bağlı olarak da son zamanlarda, 8 Eylül 1999 tarihinden önce yani eski yıllara ait sigortasız çalışmaların nasıl ispatlanacağı, sigortalı hizmetlerden saydırılabileceği konusu gündeme geldi.
Geriye dönük sigortasız çalışmaların sigortalı hizmetten saydırma bilmenin yolları:
1- O çalışmaların geçtiği işyerinin bağlı olduğu SGK Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne, Sosyal Güvenlik Merkezine şikâyet dilekçesi vermek veya ALO 170'e şikâyette bulunmak.
2- İş mahkemesinde hizmet tespit davası açmak.
Geriye dönük sigortasız çalışmalarla ilgili olarak SGK’ ya yapılan şikâyetten, özellikle de o işyerinden ayrıldıktan sonra yapılan için iddia edilen çalışmaların belgelendirilmesi gerekir. Belge olarak o işyerinden alınan ücretlere ait banka dekontları veya ücret ödeme makbuzları birer belgedir. Belge yoksa SGK’ ya yapılan şikâyetten sonuç çıkmaz, geriye dönük çalışmalar konusunda sadece şahitler var ancak herhangi bir belge yoksa SGK sadece şahit ifadelerini delil olarak kabul etmez.
Geriye dönük sigortasız çalışmaları ispat edip sigortalı hizmetlerden saydırabilmenin bir diğer yolu ise iş mahkemesinde hizmet tespit davası açmaktır. İş mahkemesi olmayan yerlerde bu davanın asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Mahkemede açılan hizmet tespit davasının kazanılabilmesi için de iddia edilen çalışmalara ait belge, delil olmasa bile en azından şahit gösterilmesi gerekir. Bu şahitlerin özellikle de çalışılan işyerinden, o tarihlerde SGK’ ya sigortalı olarak bildirilmiş kişilerden ve çevre işyeri çalışanları ve sahiplerinden olması gerekir.
Hizmet tespit davası hizmetin bittiği günden itibaren 5 yıl hesaplanarak açılmalıdır. Aksi takdirde dava açılması zaman aşımına uğramış olur.
Ancak; Yargıtay kararlarında, bu 5 yıllık süre sınırlamasının o işyerinden hiç sigorta girişi yapılmamış kişiler için geçerli olduğu, sigorta girişi yapılmış olan kişilerin giriş tarihinden sonrasına ait çalışmalar için açacakları hizmet tespit davalarında 5 yıllık süre şartının aranmayacağı belirtilmektedir
Dolayısıyla da özellikle 8 Eylül 1999 tarihi öncesine ait sigortasız çalışmalarla ilgili olarak eğer o işyerinden hiç sigorta girişi yapılmamışsa, artık hizmet tespit davası açılması mümkün değildir, dava açılsa bile mahkeme davayı reddeder ve sigortasız çalışmalarla ilgili olarak hiçbir şekilde arabulucuya başvurulamaz.