BAÜN Necatibey Eğitim Fakültesi Fizik Eğitimi Anabilim Dalı akademisyenlerinden Prof. Dr. Yavuz Ege ve Doç. Dr. Mustafa Çoramık, Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü akademisyenlerinden Doç. Dr. Sabri Bıçakçı ile Balıkesir Meslek Yüksekokulu Elektrik ve Enerji Bölümü akademisyenlerinden Doç. Dr. Hakan Çıtak ve Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü akademisyenlerinden Doç. Dr. Hüseyin Güneş’in katkılarıyla yürütülen çalışma, “Detection of subsurface cracks in marble: application of artificial intelligence based on ultrasonic technique” başlığıyla, alanının en prestijli dergilerinden Q1 kategorisinde yer alan Nondestructive Testing and Evaluation dergisinde yayımlandı.

Prof. Dr. Yavuz Ege; "Mermerdeki çatlakların doğru tespiti, üretim verimliliğini önemli ölçüde artırıyor."

Çalışma hakkında değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Yavuz Ege, metamorfik kayaç olan mermerlerin renk, desen ve dokusunun yanı sıra blok veriminin de büyük önem taşıdığını ifade etti. Mermer sahalarında blok üretimin yönü ve şeklinin belirlenmesinde üretim zayiatını azaltmak için mermerin mineral yönlenmesi, gözeneklilik, dona karşı dayanım, yüzey sertliği, yoğunluk, basınç ve aşınma direnci, elastisite modülü, poisson oranı, basma dayanımı, Young modülü ve porozite gibi fiziko-mekanik özelliklerinin ayrıntılı şekilde incelenmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz Ege, ayrıca, stok sahasına getirilmiş mermer bloklarından levha üretimi aşamasında da bu özelliklerin belirlenmesinin zorunlu olduğunu aktardı. Prof. Dr. Ege, en uygun kesim yönünün tespit edilmesiyle birlikte mermer atığının azaltılması için sadece fiziko-mekanik özelliklerin değil, aynı zamanda blok içinde var olan çatlakların geometrisi ve yönünün bilinmesinin de önem arz ettiğini vurguladı.

Çalışmada eksenel yükleme veya sıkıştırma uygulanmaksızın, mermerde yapay olarak oluşturulan çatlakların hem varlığının hem de tespit yüzeyine bağlı olarak görünümünün belirlenmesinde ultrasonik verilerin kullanıldığı yapay zeka tabanlı (makine öğrenimi ve derin öğrenme) yeni bir ölçüm sistemi geliştirildiğini ifade eden Prof. Dr. Yavuz Ege, elde edilen bulguların %82,5 doğruluk oranıyla derin öğrenme tabanlı yaklaşımların mermer içindeki çatlakların tespitinde güvenilir ve etkili bir yöntem sunduğunu gösterdiğini belirtti. Ayrıca, sistemin mermer işleme tesislerindeki kalite kontrol süreçlerine entegre edilmesiyle, blok mermerden levha üretimi sırasında oluşan mermer atığının önemli ölçüde azaltılabileceğine dikkat çekti.

Makale bağlantı adresi: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10589759.2025.2560596

(Balıkesir Üniversitesi)